อาจาย์ ดร.พิชยา ชวากร

JD-R model แบ่งปัจจัยในสภาพแวดล้อมการทำงานออกเป็นสองกลุ่มได้แก่ ภาระงาน (Job Demands) และ ทรัพยากรที่มีให้ใช้ในการทํางาน (Job Resources) โดยทรัพยากรที่มีให้ใช้ในการทำงานเป็นปัจจัยเชิงบวกที่มีผลต่อความผูกพันขององค์กร ทั้งนี้ทรัพยากรอาจมาจากโครงสร้างองค์กร ความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความสัมพันธ์ทางสังคม และ มาจากโครงสรร้างงาน เช่นความชัดเจนของบทบาทและการมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ เป็นต้น ในขณะที่ภาระงานเป็นปัจจัยเชิงลบ กล่าวคือในการทำงานให้สำเร็จลุล่วงจะต้องใช้ทรัพยากรอะไรบ้าง ทั้งนี้ระดับความผูกพันของบุคลากรในองค์กรจะลดลงเมื่อภาระงานมีมากกว่าทรัพยากรที่องค์กรนั้นๆมี ต่อมา JD-R model ได้ขยายไปครอบคลุมคุณสมบัติส่วนตัวของ บุคคล (personal resource) ซึ่งแตกต่างกันไปในแต่ละคน เช่น ศักยภาพของตนเอง…

ความไม่แน่นอนของสภาพแวดล้อมเป็นปัจจัยที่ก่อให้เกิดนวัตกรรมในองค์กร (Covin and Slevin, 1989)  แรงกดดันหรือแรงกระตุ้นเป็นปัจจัยหนึ่งที่มีผลต่อการสร้างนวัตกรรมในองค์กรทั้งภาครัฐและเอกชน ในกรณีขององค์กรภาครัฐตามทัศนะของOsborne, (1998)  สามารถแบ่งแรงกระตุ้นที่ก่อให้เกิดนวัตกรรมได้เป็นสองประเภทคือ หนึ่ง แรงกระตุ้นจากการเมือง(Political Imperative) เป็นแรงกระตุ้นที่เกิดขึ้นเฉพาะในองค์กรภาครัฐซึ่งเกิดจากการเปลี่ยนแปลงด้านนโยบายทำให้เกิดแรงผลักดันในการสร้างนวัตกรรมในการบริหารและให้บริการจัดการเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ใหม่ของนโยบาย และ สอง แรงกระตุ้นจากการถูกจับตาดูผลงาน(Conspicuous production impetus) (Faller, 1981)   แรงกระตุ้นนี้เกิดจากการที่ประชาชนคาดหวังที่จะได้รับการบริการสาธารณะที่มีประสิทธิภาพจากองค์กรภาครัฐดังนั้นองค์กรภาพรัฐจึงจำเป็นต้องใช้นวัตกรรมเป็นตัวแทนความสำเร็จในผลงานสื่อออกไปให้กับผู้รับบริการหรือประชาชนได้รับทราบ ยกตัวอย่างเช่น นโยบาย one-stop-service ทำให้เกิดนวัตกรรมทางการให้บริการคือการอำนวยความสะดวกแก่ประชาชนผู้มาติดต่องานราชการให้สามารถรับบริการจากหน่วยราชการต่างๆได้ภายในที่แห่งเดียวโดยไม่จำเป็นต้องไปติดต่อหลายๆแห่ง การติดต่องานราชการเป็นไปด้วยความรวดเร็วและมีประสิทธิภาพผ่านระบบอินเตอร์เน็ตโดยอาศัยระบบสำนักงานบริการเสมือนจริง ลดค่าใช้จ่ายของทั้งภาครัฐและประชาชน

ในการพัฒนาองค์กรภาครัฐไทยสู่การเป็นองค์กรแห่งนวัตกรรมสิ่งสำคัญอันดับแรกที่ต้องปรับปรุงคือ ‘บุคคลากร’ หรือ ทรัพยากรมนุษย์ในองค์กรภาครัฐ กล่าวคือบุคคลากรในองค์กรจะต้องมีวิสัยทัศน์ เป้าหมาย และพันธกิจที่เป็นไปในทิศทางเดียวกันเพื่อสนับสนุนการสร้างนวัตกรรมในองค์กร ปัจจุบันบุคลากรในองค์กรภาครัฐประกอบด้วยคนจากหลายรุ่นอาทิเช่น Generation X Y และ Baby Boom ซึ่งกลุ่มคนเหล่านี้มีความแตกต่างกันอย่างชัดเจนในด้านของทัศนคติและความเชื่อ ยกตัวอย่างเช่นคนในรุ่นBaby Boom จะมีความเคร่งในเรื่องของกฎระเบียบมากในขณะที่ประชากรในรุ่น X และ Yไม่สนใจในกฎระเบียนมากนัก การจะปรับเปลี่ยนให้บุคลากรในแต่ละรุ่นมี ทัศนคติที่สอดคล้องและเป็นไปในทิศทางเดียวกัน มีสัมพันธภาพและความไว้เนื้อเชื่อใจต่อกันคือเรื่องสำคัญ นอกจากนี้ยังต้องพัฒนาศักยภาพของบุคลากรให้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ขององค์กร ดึงเอาศักยภาพเฉพาะตัวของแต่ละบุคคลออกมาเพื่อให้บุคลากรเหล่านี้เป็นกำลังหลักในการขับเคลื่อนองค์กรสู่การเป็นองค์กรแห่งนวัตกรรมต่อไป               อันดับต่อมาที่ต้องปรับปรุงคือการปรับเปลี่ยนระบบงาน ในที่นี้หมายถึงโครงสร้างขององค์กรที่กำหนดรูปแบบการทำงานของคนในองค์กร โครงสร้างขององค์กรที่สนับสนุนการเป็นองค์กรแห่งนวัตกรรมต้องมีความยืดหยุ่น…