อาจาย์ ดร.พิชยา ชวากร

แนวคิดธรรมาภิบาล (Good Governance): พื้นฐานการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี แนวคิด “ธรรมาภิบาล” หรือ Good Governance เป็นกรอบแนวคิดที่ได้รับการยอมรับอย่างแพร่หลายในวงการบริหารภาครัฐและการพัฒนาประชาธิปไตย โดยมีจุดเน้นสำคัญในการส่งเสริมการบริหารกิจการสาธารณะที่ยึดหลักคุณธรรม ความโปร่งใส การมีส่วนร่วม และความรับผิดชอบ โดยมีเป้าหมายเพื่อให้การบริหารรัฐเกิดความเป็นธรรมและมีประสิทธิภาพ (United Nations Development Programme [UNDP], 1997) องค์ประกอบของธรรมาภิบาลนั้นมีความหลากหลายขึ้นอยู่กับบริบทและหน่วยงานที่นิยาม อย่างไรก็ตาม หน่วยงานระหว่างประเทศ เช่น ธนาคารโลก (World Bank, 1992) ได้เสนอ…

ความสัมพันธ์ระหว่างประสิทธิผลของ อบต. กับการสร้างองค์กรแห่งการเรียนรู้ในประเทศไทย บทนำ องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มีบทบาทสำคัญในการให้บริการสาธารณะและพัฒนาชุมชนระดับตำบล ในบริบทการปฏิรูปการบริหารภาครัฐของไทย มีการเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการยกระดับ ประสิทธิผลของอบต. ให้สูงขึ้น ทั้งด้านประสิทธิภาพการดำเนินงานและผลสัมฤทธิ์ที่ตอบสนองความต้องการของประชาชน การสร้าง องค์กรแห่งการเรียนรู้ (Learning Organization) ถือเป็นแนวทางหนึ่งที่ได้รับการส่งเสริมในหน่วยงานภาครัฐไทยเพื่อเสริมศักยภาพและขีดความสามารถในการปรับตัวให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลง พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี พ.ศ. 2546 มาตรา 11 ได้กำหนดให้ส่วนราชการมีหน้าที่พัฒนาความรู้ในองค์กรเพื่อให้มีลักษณะเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้tasak.go.th สะท้อนให้เห็นถึงนโยบายรัฐที่สนับสนุนการเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้อย่างชัดเจน บทความนี้ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการพัฒนาประสิทธิผลของอบต. กับการสร้างองค์กรแห่งการเรียนรู้ โดยวิเคราะห์ผลลัพธ์สำคัญที่เกิดขึ้นจากการเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ ได้แก่ การเพิ่มประสิทธิภาพในการให้บริการสาธารณะ ความโปร่งใสในการดำเนินงาน…

ในยุคปัจจุบัน องค์การต่าง ๆ ต้องเผชิญกับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วจากกระแสโลกาภิวัตน์ การแข่งขันในระดับโลกที่รุนแรงไร้พรมแดน รวมถึงความเสี่ยงที่เกิดขึ้นทั้งจากภายในและภายนอกองค์การ ส่งผลให้การดำเนินงานขององค์การมีความท้าทายและซับซ้อนมากยิ่งขึ้น เพื่อให้สามารถอยู่รอดและประสบความสำเร็จได้ องค์การจำเป็นต้องมีการปรับตัวให้เท่าทันต่อการเปลี่ยนแปลงในทุกมิติ ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคการบริการสาธารณะ ซึ่งความสัมพันธ์ระหว่างภาครัฐและประชาชนมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง การพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเปิดโอกาสให้ประชาชนมีบทบาทในการแสดงความคิดเห็น และแสดงความต้องการต่อหน่วยงานรัฐได้อย่างกว้างขวางมากขึ้น ส่งผลให้การบริหารจัดการภาครัฐในปัจจุบันจำเป็นต้องเน้นการเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงาน การพัฒนาระบบบริการ และการบริหารข้อมูลสารสนเทศ เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว การนำแนวคิดการบริหารจัดการสมัยใหม่มาประยุกต์ใช้ในภาครัฐ เช่น การบริหารการเปลี่ยนแปลง การจัดการคุณภาพ และการจัดการความรู้ เป็นกลยุทธ์สำคัญในการเพิ่มขีดความสามารถขององค์การ การตระหนักว่าองค์การเป็นสิ่งมีชีวิตที่ขับเคลื่อนด้วยทุนมนุษย์ (Human Capital) มากกว่าทรัพยากรทั่วไป…