รองศาสตราจารย์ ดร.กัลยานี ภาคอัต
เมื่อไม่นานมานี้ได้มีข่าวเขย่าวงการไอทีสะเทือนถึงตลาดหุ้นในสหรัฐอเมริกา ไม่เพียงแต่สหรัฐอเมริกาเท่านั้นที่ได้รับข่าวที่สร้างความสั่นสะเทือน แต่ข่าวยังส่งผลกระทบในวงกว้างอีกหลายๆ ประเทศ สำหรับข่าวใหญ่ที่ว่านี้คือ การเปิดตัวของโปรแกรม DeepSeek สัญชาติจีน ซึ่งสามารถสร้างความน่าสะพรึงให้กับวงการไม่ใช่น้อย โดยบทความนี้จะนำเสนอรายละเอียดในเรื่องนี้
ก่อนอื่นมาทำความรู้จักกับ “DeepSeek” ซึ่งเป็นโปรแกรมที่ถูกพัฒนาโดยบริษัท Startup สัญชาติจีน โดยมีชื่อว่า “DeepSeek-R1” โปรแกรมดังกล่าวจะอยู่ใน Apple Store และ Google Play โดยโปรแกรมที่ว่านี้เป็นปัญญาประดิษฐ์ (AI) ที่มีความอัจฉริยะอย่างลึกล้ำ และได้มีคำกล่าวอ้างว่ามีประสิทธิภาพมากกว่า ChatGPT และ Gemini รวมทั้งยังใช้เซมิคอนดักเตอร์สำหรับการประมวลผลที่ถูกกว่าอย่างน้อย 2 ถึง 7 เท่า ของบรรดาบริษัทยักษ์ใหญ่ในตลาดปัญญาประดิษฐ์
การเกิดขึ้นของ “DeepSeek-R1” ทำให้การแข่งขันในวงการของปัญญาประดิษฐ์ยิ่งเพิ่มความร้อนแรง โดยแต่เดิมการแข่งขันของวงการปัญญาประดิษฐ์มีลักษณะไม่ต่างจากทะเลเดือดอยู่แล้ว ยิ่งมีความร้อนแรงมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะเรื่องการพัฒนาเทคโนโลยีที่สร้างความได้เปรียบคู่แข่งขัน และยิ่งไปกว่านั้นทำให้เกิดสงครามราคาด้วยการตัดราคาในท้องตลาด ทำให้ใครก็ตามที่พัฒนาเทคโนโลยีที่ก้าวหน้ากว่าและมีราคาที่ถูกหรือดีกว่า จะดึงดูดความสนใจของลูกค้ามาใช้บริการ และเมื่อได้ลองใช้แล้วเกิดความประทับใจจะทำให้เกิดการเปลี่ยนทัศนคติในการใช้บริการได้อย่างรวดเร็ว
การเปิดตัวของ DeepSeek นอกจากจะสร้างความยิ่งใหญ่ในวงการธุรกิจไอทีแล้วยังส่งผลถึงตลาดหุ้นอย่าง NASDAQ โดยทำให้หุ้นที่เกี่ยวกับไอทีในตลาด NASDAQ ราคาลดลงอย่างไม่เคยเกิดปรากฏการณ์เช่นนี้มาก่อน ดังเช่นหุ้น NVIDIA ลดลงกว่า 17 จุด หากวิเคราะห์ถึงมูลค่าความเสียหายอยู่ราวประมาณกว่า 6,300 ล้านเหรียญสหรัฐอเมริกา
ท้ายสุด คำถามที่เกิดขึ้นว่าทำไม DeepSeek จึงสร้างความกังวลให้กับคู่แข่งขันรายๆ อื่นคงต้องตอบว่าเป็นการเปิดโปรแกรมที่พัฒนาให้เป็นแบบ “Open Source” ที่ใช้ระบบ “Mixture-of-Expert (MOE) คือ การเปิดให้เหล่าบรรดานักพัฒนาและวิศวกรได้เห็น “ระบบหลังบ้าน (Back-End)” เพื่อช่วยกันในการแก้ไขข้อบกพร่อง รวมถึง Bug ต่างๆ การที่เปิดให้ผู้เชี่ยวชาญเหล่านั้นได้ร่วมกันพัฒนาปัญญาประดิษฐ์ได้อย่างเสรี รวมถึงการไม่มีค่าใช้จ่ายใดๆ เลย จึงทำให้เป็นข้อได้เปรียบของ DeepSeek ที่ทำให้โปรแกรมมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล จนทำให้วงการปัญญาประดิษฐ์ต้องสะเทือนกับการเปิดตัวครั้งนี้