จริยธรรมในการเผยแพร่ผลงานวิชาการ: ประเด็นสำคัญที่นักวิชาการต้องรู้

การเผยแพร่ผลงานวิชาการเป็นหัวใจสำคัญของการสร้างองค์ความรู้และการพัฒนาสังคม แต่ในยุคปัจจุบัน เราพบว่าปัญหาการขาดจริยธรรมในการตีพิมพ์กลายเป็นประเด็นระดับโลกที่ส่งผลกระทบอย่างร้ายแรงต่อความน่าเชื่อถือของงานวิจัยและชุมชนวิชาการ เมื่อไม่นานมานี้ ผมได้มีโอกาสรับฟังการบรรยายและได้รวบรวมประเด็นสำคัญเกี่ยวกับจริยธรรมในการเผยแพร่ผลงานวิชาการ ซึ่งครอบคลุมทั้งแนวปฏิบัติของไทยและมาตรฐานสากล จึงอยากแบ่งปันความรู้ที่ได้ ฐานข้อมูลวารสารและการประเมินคุณภาพ ก่อนที่เราจะพูดถึงจริยธรรม เราต้องเข้าใจระบบการประเมินวารสารก่อน ในประเทศไทย เรามี Thai Citation Index (TCI) ซึ่งแบ่งเป็น TCI กลุ่มที่ 1 และ TCI กลุ่มที่ 2 โดยมีการปรับปรุงเกณฑ์อย่างต่อเนื่องเพื่อยกระดับให้เข้าสู่มาตรฐานสากล สำหรับระดับสากล Scopus เป็นฐานข้อมูลที่ได้รับการยอมรับทั่วโลก เมื่อวารสารไทยเข้าสู่ Scopus…

Continue Readingจริยธรรมในการเผยแพร่ผลงานวิชาการ: ประเด็นสำคัญที่นักวิชาการต้องรู้

การจัดการโปรไฟล์และการอ้างอิงอย่างมีประสิทธิภาพ แนวทางการสร้างร่องรอยดิจิทัลสำหรับนักวิจัยยุคใหม่

          จากการบรรยายของ ผศ.ดร.สุชาติ แสนพิช ในหัวข้อ "การจัดการโปรไฟล์ (Profile) และการอ้างอิง (Citation) อย่างมีประสิทธิภาพ" ซึ่งจัดขึ้นโดยคณะบริหารการวิจัย และKM มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช เมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 2568 สามารถวิเคราะห์และสังเคราะห์แนวคิดหลักได้เป็นกรอบทฤษฎีที่สมบูรณ์ดังนี้ การสร้างร่องรอยดิจิทัลในยุคการวิจัยดิจิทัล           การสร้างร่องรอยดิจิทัล (Digital Footprint) ในโลกวิชาการร่วมสมัยได้กลายเป็นปัจจัยสำคัญที่กำหนดความสำเร็จและการยอมรับของนักวิจัยในระดับชาติและนานาชาติ ดังที่ผู้บรรยายได้เน้นย้ำว่า ผลงานของนักวิจัยจำเป็นต้องปรากฏในโลกดิจิทัลเพื่อให้สามารถสืบค้นและตรวจสอบได้ว่าผลงานได้รับการตีพิมพ์และมีการอ้างอิงเป็นอย่างไร ซึ่งเป็นเงื่อนไขสำคัญในการได้รับการยอมรับในแวดวงวิชาการ           การสร้างร่องรอยดิจิทัลนี้ไม่ใช่เพียงการมีผลงานในโลกออนไลน์เท่านั้น แต่ยังต้องมีการจัดการและเชื่อมโยงข้อมูลอย่างเป็นระบบผ่านเครื่องมือมาตรฐานสากลต่างๆ…

Continue Readingการจัดการโปรไฟล์และการอ้างอิงอย่างมีประสิทธิภาพ แนวทางการสร้างร่องรอยดิจิทัลสำหรับนักวิจัยยุคใหม่

กลไกและแนวคิดสำคัญในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงและการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและชุมชน

          เมื่อไม่นานมานี้ ผู้เขียนได้มีโอกาสเข้าร่วมการอบรมในหลักสูตร "ABC Academy การพลิกบทบาทนักวิจัยสู่ผู้ขับเคลื่อนการจัดการงานวิจัยเชิงพื้นที่เพื่อการพัฒนาประเทศ" โดย ผู้อำนวยการหน่วยบริหารและจัดการทุน ด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) การบรรยายครั้งนี้ได้นำเสนอองค์ความรู้ที่สั่งสมจากประสบการณ์จริงในการปฏิบัติงาน ซึ่งยังไม่ได้รับการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรอย่างเป็นทางการ บทความนี้จึงมีจุดมุ่งหมายเพื่อสรุปและนำเสนอสาระสำคัญที่ได้รับจากการบรรยายดังกล่าว การวิเคราะห์บริบทและระบบ รากฐานของการเปลี่ยนแปลง           ประเด็นแรกที่ได้รับการเน้นย้ำในการบรรยายคือความสำคัญของการวิเคราะห์บริบท (Context Analysis) ควบคู่กับการวิเคราะห์เชิงระบบ (Systematic Analysis) วิทยากรได้ชี้ให้เห็นว่าการมองหาโอกาสใหม่ๆ นั้นแตกต่างจากการมองปัญหาที่เห็นได้ชัดเจน เช่น ปัญหาการบริหารจัดการน้ำหรือปัญหาผู้สูงอายุ           การวิเคราะห์บริบทที่มีประสิทธิภาพจำเป็นต้องดำเนินการควบคู่ไปกับการเข้าใจขบวนการทางสังคม (Social Movement)…

Continue Readingกลไกและแนวคิดสำคัญในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงและการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและชุมชน