By ผศ.ดร.สุปัญญดา สุนทรนนธ์
ทักษะทางดิจิทัล (Digital literacy) เป็นทักษะ (skill) ที่สำคัญในยุคปัจจุบัน ซึ่งประกอบด้วยหลายองค์ประกอบที่ช่วยให้บุคคลสามารถใช้เทคโนโลยีดิจิทัลได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย องค์ประกอบหลัก ๆ ของทักษะทางดิจิทัลมี 6 ด้าน ดังนี้:
1. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี (Technical Skills): หมายถึงความสามารถในการใช้งานอุปกรณ์ดิจิทัล เช่น คอมพิวเตอร์ สมาร์ทโฟน และแท็บเล็ต รวมถึงการใช้งานซอฟต์แวร์และแอปพลิเคชันต่าง ๆ เช่น โปรแกรมสำนักงาน โปรแกรมประมวลผลข้อมูล และเครื่องมือสื่อสารออนไลน์
2. การค้นหาข้อมูล (Information Literacy): คือความสามารถในการค้นหาและประเมินข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆ ในโลกดิจิทัล รวมถึงการเข้าใจว่าข้อมูลใดมีความน่าเชื่อถือและมีคุณภาพ การรู้จักแหล่งข้อมูลที่ถูกต้องและเหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญในการตัดสินใจที่มีข้อมูลรองรับ
3. การสร้างเนื้อหา (Content Creation): หมายถึงความสามารถในการสร้างและเผยแพร่เนื้อหาบนโลกออนไลน์ เช่น การเขียนบล็อก การสร้างวิดีโอ การออกแบบกราฟิก หรือการสร้างโซเชียลมีเดีย ซึ่งช่วยให้บุคคลสามารถสื่อสารความคิดเห็นหรือข้อมูลของตนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4. การสื่อสารและการทำงานร่วมกัน (Communication and Collaboration): เป็นทักษะในการสื่อสารผ่านแพลตฟอร์มดิจิทัล รวมถึงการทำงานร่วมกับผู้อื่นในสภาพแวดล้อมออนไลน์ เช่น การประชุมทางไกล การทำงานเป็นทีมผ่านแอปพลิเคชันต่าง ๆ และการใช้โซเชียลมีเดียในการสร้างเครือข่าย
5. ความปลอดภัยทางไซเบอร์ (Cybersecurity): คือความสามารถในการระมัดระวังและป้องกันตนเองจากภัยคุกคามทางไซเบอร์ เช่น การรักษาความเป็นส่วนตัว การจัดการรหัสผ่าน และการรู้จักป้องกันการโจมตีทางเทคโนโลยี
6. การวิเคราะห์และการคิดเชิงวิจารณ์ (Analytical and Critical Thinking): เป็นทักษะในการวิเคราะห์ข้อมูลและปัญหาที่เกิดขึ้นในโลกดิจิทัล รวมถึงการใช้ความคิดเชิงวิจารณ์ในการตัดสินใจและแก้ไขปัญหาอย่างมีเหตุผล
การพัฒนาทักษะทางดิจิทัลในทุก ๆ องค์ประกอบเหล่านี้จะช่วยให้บุคคลสามารถตอบสนองต่อความต้องการในตลาดแรงงานที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น.
