ธุรกรรมการซื้อขายสินทรัพย์สำคัญของบริษัทจดทะเบียน
เนื่องจากการซื้อ หรือ ขายสินทรัพย์ของบริษัท ไม่ว่าจะเป็นการซื้อเพื่อขยายกิจการ หรือ การประกอบธุรกิจใหม่ การขายสินทรัพย์เพื่อลดขนาดการประกอบธุรกิจ ย่อมมีผลกระทบต่ออนาคตของบริษัท รวมถึงผู้ถือหุ้นเช่น เพิ่มความเสี่ยงในการประกอบธุรกิจ กระทบความสามารถในการชำระหนี้ของบริษัท หรือ กระทบกับสภาพคล่องของธุรกิจ การตัดสินใจดังกล่าวจึงจำเป็นจะต้องทำเพื่อประโยชน์ที่ดีที่สุดของผู้ถือหุ้น ดังนั้น หากเป็นเรื่องที่กระทบกับผู้ถือหุ้นโดยตรง หรือ เป็นเรื่องสำคัญซึ่งกระทบกับผู้ถือหุ้นเป็นอย่างมาก ผู้ถือหุ้นก็ควรมี อำนาจในการตัดสินใจเลือกอนาคตของตนเอง โดยผ่านคณะกรรมการซึ่งมีส่วนของตัวแทนผู้ถือหุ้น หรือผู้ถือหุ้น เป็นผู้พิจารณาตัดสินใจแล้วแต่กรณี
กฎเกณฑ์ที่เกี่ยวข้อง
พระราชบัญญัติบริษัทมหาชน พ.ศ.2535 ได้กำหนดให้การซื้อ ขาย โอน ให้เช่ากิจการส่วนสำคัญของบริษัทดังต่อไปนี้ต้องได้รับมติ 3 ใน 4 จากที่ประชุมผู้ถือหุ้น ได้แก่
-การขาย หรือ โอนกิจการของบริษัททั้งหมด หรือ บางส่วน ที่สำคัญให้กับบุคคลอื่น
-การซื้อ หรือ รับโอนกิจการของบริษัทอื่นมาเป็นของบริษัท
-การทำ แก้ไข หรือเลิกสัญญาเกี่ยวกับการให้เช่ากิจการของบริษัททั้งหมด หรือ บางส่วนที่สำคัญ การมอบหมายให้บุคคลอื่นเข้ามาจัดการธุรกิจของบริษัท หรือ การรวมกิจการกับบุคคลอื่นเพื่อแบ่งปันกำไร
นอกจากนี้ ข้อบังคับของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยที่ใช้บังคับกับบริษัทจดทะเบียน และบริษัทย่อยได้ขยายความถึงประเด็นการซื้อขายสินทรัพย์และขั้นตอนการอนุมัติการทำรายการ ในระดับความสำคัญต่างๆที่ชัดเจนขึ้น ได้แก่
การอนุมัติรายการ
(1) รายการขนาดเล็กไม่ถึง 15 % และมีการออกหลักทรัพย์เป็นสิ่งตอบแทนสามารถทำได้เลย โดยบริษัทเพียงแต่เปิดเผยข้อมูลต่อตลาดหลักทรัพย์เท่านั้น
(2) รายการขนาดกลางตั้งแต่ 15 % แต่ต่ำกว่า 50 % สามารถทำได้ แต่บริษัทต้องเปิดเผยข้อมูลต่อตลาดหลักทรัพย์ และแจ้งผู้ถือหุ้นเพื่อทราบ
(3) รายการขนาดใหญ่ตั้งแต่ 50 % ขึ้นไป ต้องขออนุมัติจากที่ประชุมผู้ถือหุ้น ก่อนการทำรายการซึ่งสามารถวัดขนาดรายการได้จากเกณฑ์ดังต่อไปนี้ แล้วแต่ว่าเกณฑ์ใดจะสูงที่สุด
-มูลค่าสินทรัพย์ที่ซื้อ ขาย หรือ โอน เทียบกับสินทรัพย์ตามงบรวม
-มูลค่าสิ่งตอบแทนที่ชำระให้ หรือ ได้รับ เทียบกับสินทรัพย์ตามงบรวม
-กำไรสุทธิที่เกิดจากสินทรัพย์ที่ซื้อ ขาย หรือ โอน เทียบกับ กำไรสุทธิตามงบรวม
-มูลค่าหลักทรัพย์ที่ออกให้ เพื่อเป็นสิ่งตอบแทน เทียบกับมูลค่าหลักทรัพย์ที่จำหน่ายแล้ว
แหล่งอ้างอิงและศึกษาเพิ่มเติม
สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์. (2547). คู่มือกรรมการบริษัทจดทะเบียน เล่ม2 แนวทางการปฏิบัติของกรรมการ. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์.