กระแสเงินสดจ่ายลงทุนเริ่มแรก (Initial Cost Outlay: IO) หมายถึง กระแสเงินสดที่กิจการคาดว่าจะต้องจ่ายหากตัดสินใจลงทุนในโครงการนั้นๆ โดยทั่วไปกระแสเงินสดจ่ายลงทุนเริ่มแรกจะเกิดขึ้น ณ วันเริ่มต้นดำเนินโครงการ หรือหากนำความรู้เรื่องมูลค่าของเงินตามเวลาที่ได้ศึกษามาก่อนหน้านี้มาใช้ประกอบก็จะหมายถึงกระแสเงินสดจ่าย ณ ปีที่ 0 (หรือต้นปีที่ 1) นั่นเอง
กระแสเงินสดจ่ายลงทุนเริ่มแรกในแต่ละโครงการอาจมีรายละเอียดแตกต่างกันไป แต่ในที่นี้จะขออธิบายเพียงกระแสเงินสดจ่ายลงทุนในสินทรัพย์ไม่หมุนเวียน โดยมีองค์ประกอบดังนี้
1. ต้นทุนการได้มาของสินทรัพย์ไม่หมุนเวียน ต้นทุนดังกล่าวให้หมายรวมถึงค่าใช้จ่ายต่างๆ ที่จะทำให้สินทรัพย์ไม่หมุนเวียนที่กิจการกำลังตัดสินใจซื้อพร้อมใช้งาน เช่น หากกิจการกำลังพิจารณาตัดสินใจซื้อเครื่องจักรใหม่ ต้นทุนของเครื่องจักรใหม่จะประกอบด้วย ราคาซื้อ ภาษีจากการซื้อที่ไม่สามารถขอคืนจากหน่วยงานจัดเก็บภาษี อากรขาเข้า (หากเป็นการนำเข้า) ค่าขนส่ง ค่าติดตั้ง ตลอดจนค่าใช้จ่ายในการทดลองเดินเครื่องจักร เป็นต้น
2. กระแสเงินสดรับจากการจำหน่ายสินทรัพย์ไม่หมุนเวียนเก่า ในกรณีที่กิจการซื้อสินทรัพย์ไม่หมุนเวียนเพื่อทดแทนสินทรัพย์ไม่หมุนเวียนเก่า มีประเด็นที่ต้องพิจารณาเพิ่มเติมคือ สินทรัพย์ไม่หมุนเวียนเก่านั้นสามารถจำหน่ายได้หรือไม่ หากกิจการสามารถจำหน่ายสินทรัพย์ไม่หมุนเวียนเก่าได้ กระแสเงินสดที่ได้จากการขายสินทรัพย์ไม่หมุนเวียนเก่าจะทำให้กิจการสามารถลดจำนวนกระแสเงินสดจ่ายลงทุนได้ กล่าวคือ กระแสเงินสดที่ได้รับจากการจำหน่ายสินทรัพย์ไม่หมุนเวียนเก่าจะนำไปหักออกจากต้นทุนการได้มาของสินทรัพย์ไม่หมุนเวียนใหม่ กล่าวคือ กระแสเงินสดจากการจำหน่ายสินทรัพย์ไม่หมุนเวียนเก่าทำให้กิจการประหยัดเงินลงทุนเริ่มแรกนั่นเอง
3. เงินทุนหมุนเวียนที่เพิ่มขึ้น เงินทุนหมุนเวียนหมายถึง เงินสด ลูกหนี้ วัตถุดิบและสินค้าคงเหลือที่กิจการต้องดำรง (ถือ) มากขึ้น หลังจากกิจการตัดสินใจลงทุนในสินทรัพย์ไม่หมุนเวียนนั้นแล้ว เช่น การที่กิจการซื้ออุปกรณ์สำหรับขนย้ายชิ้นส่วนภายในโรงงาน กิจการอาจต้องสำรองวัสดุเพิ่มขึ้นเพื่อใช้เป็นอะไหล่สำหรับอุปกรณ์ขนย้าย หรือกิจการต้องสำรองวัตถุดิบเพิ่มขึ้นหลังจากตัดสินใจลงทุนในเครื่องจักรใหม่ที่มีประสิทธิภาพในการผลิตสูงขึ้น เป็นต้น ดังนั้น เงินทุนหมุนเวียนที่เพิ่มขึ้น จะถือเป็นส่วนหนึ่งของกระแสเงินสดจ่ายลงทุนเริ่มแรก (กระแสเงินสดจ่ายลงทุนเริ่มแรกเพิ่มขึ้น) นอกจากนี้เมื่อสิ้นสุดโครงการ กิจการก็ไม่มีความจำเป็นที่ต้องดำรง (ถือ) เงินทุนหมุนเวียนนี้อีกต่อไป จึงสามารถเปลี่ยนสภาพกลับมาเป็นเงินสดเมื่อสิ้นสุดโครงการด้วย